صفرهای پول ملی باید حذف شود

حذف صفر از پول ملی که در دولت قبل به مرحله اجرا نزدیک شده بود با تغییر دولت به بایگانی بانک مرکزی رفت ولی امروز باردیگر معاون وزیر اقتصاد که خود متصدی اجرای این طرح در بانک مرکزی بود بر ضرورت رفورم پولی تأکید کرد.

همزمان با افزایش تورم و کاهش قدرت پول ملی طرحی در دولت قبل کلید خورد مبنی بر حذف صفر از پول ملی! این طرح تا جایی پیش رفت که مدیریت وقت بانک مرکزی با راه اندازی سامانه ای مخصوص از مردم درباره نام پول جدید نظر خواهی کرد.

ولی با توجه به گستردگی موضوع و  ابعاد آن، بانک مرکزی دولت دهم نتوانست حذف صفرها از پول ملی را اجرایی کند و این طرح تا امروز در این بانک مسکوت مانده است؛ هرچند یکبار در سال ۹۳ ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی سیف در پاسخ به این سؤال که آیا همگام با کاهش نرخ تورم در سال جاری و سال آینده حذف صفر از پول ملی صورت می‌گیرد، گفت: این اقدامی است که حتماً باید اتفاق بیفتد. اما بررسی‌ها می‌گوید زمانی باید حذف کرد که نرخ تورم تک‌رقمی شود، این کار باید در شرایط باثبات و در یک افق بلندمدت رخ دهد.

وی همچنین گفته بود: در آن زمان چند کار باید انجام شود که یکی از آنها حذف ۳ یا ۴ صفر است که برای هر کدام دو کار کارشناسی انجام گرفته و در آخرین مرحله تصمیم‌گیری می‌شود. مسئله دیگر نیاز کشور به قطع اسکناس با شرایط آن روز خواهد بود که در این مورد هم در زمان مناسب تصمیمات لازم اتخاذ خواهد شد.

هرچند از زمانی که سیف درباره حذف صفرها از پول ملی سخن گفته تا امروز چند سال گذشته ولی تا کنون خبری از رفورم پولی در برج میرداماد نشده است و مشخص نیست که آینده رفورم پولی در بانک مرکزی چه خواهد شد و اینکه آیا حذف صفرها به این دولت می رسد؟

حسین قضاوی معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی اما امروز و در جدیدترین اظهارات خود به مانند زمانی که در بانک مرکزی حضور داشت، بر ضرورت حذف صفرها از پول ملی تأکید کرد و به تسنیم گفت: این نظر شخصی بنده است و هنوز بحث جدی در دولت درباره حذف صفرها از پول ملی صورت نگرفته است.

وی با بیان اینکه اقدام مناسب به منظور انجام رفورم پولی صورت گیرد، گفت: از این طریق باید تعداد صفرهای پول کاهش یابد تا مردم در محاسبات خودشان راحت تر باشند.

معاون امور بانکی و بیمه وزارت اقتصاد اظهار داشت: مبادلات در حال حاضر سه برابر تولید داخلی اسمی در بستر الکترونیک انجام می شود، نسبت اسکناس و پول به نقدینگی در حال حاضر به سه درصد کاهش پیدا کرده است از آن سو هزینه انتشار اسکناس باید کم شود تا مردم بتوانند محاسبات راحتی داشته باشند.

بانک مرکزی قبلاً درباره ضرورت های حذف صفرها از پول ملی گفته بود:  تورم انباشته ۴ دهه اخیر اقتصاد کشور موجب کاهش قدرت خرید واحد پول کشور شده است. این واقعیت در کنار محدودیتهایی که جهت چاپ اسکناس درشت وجود داشت منجر به گسترش قابل توجه حجم اسکناس در جریان گردیده که تبعات آن در زیر آمده است: الف– استفاده از ارقام بزرگ در مبادلات ساده روزمره ب- مشکلات مرتبط در زمینه های محاسباتی و حسابداری دفاتر ج- ناامنی در حمل مقادیر زیاد پول حتی برای مبادلات روزمره د- معطل شدن در صف بانک ها و معضلات شمارش حجم بالای اسکناس و سکه ه- تغییر واحد پول کشور از ریال به تومان به دلیل بزرگ شدن ارقام پولی و- اجبار در استفاده از ایران‌چک با توجه به مشکلات حقوقی ناظر بر آن ز- هزینه بالای چاپ و امحای اسکناس‌های درجریان با توجه به حجم انبوه اسکناس و ح- بالا بودن استهلاک اسکناس به دلیل نگهداری آن در حجم زیاد.

سال ۱۳۸۶ ایده حذف صفر از پول ملی با دستور رییس جمهور وقت، محمود احمدی ن‍ژاد در دستور کار قرار گرفت و پیش از این نیز در سال ۱۳۷۲ ، بانک مرکزی مطالعاتی گسترده را رد این زمینه آغاز کرد.

تجربیات جهانی نشان می‌دهد یکی از مهمترین پیش نیازها در این حوزه مهار تورم است. در حال حاضر بیش از سه سال است که نرخ تورم در حال کنترل است و روند کاهشی حاکم بر آن سبب شده است نرخ تورم تک رقمی شود .

به عقیده برخی از کارشناسان اقتصادی، افزایش ظاهری قدرت پول ملی، آسان سازی مبادلات، محاسبات و خرید و فروشهای مردم از اثرات قابل تحقق حذف صفرها است، اما برای حذف صفرها ارتقای شاخصهای اقتصادی همچون افزایش تولید، نرخ سرمایه گذاری، آزادسازیهای اقتصادی، رفع انحصارات، حضور بانکهای خارجی در کشور، حضور بی قید و شرط سرمایه گذاران خارجی و غیره نیز باید انجام شود.