محسن جوادی: حال و روز فرهنگ کشور خوب نیست

به گزارش  یمین نیوز به نقل از ایسنا، محسن جوادی امروز (دوشنبه، هفتم اسفند) در همایش ملی «اخلاق کاربردی در سیره ائمه اطهار (ع) با تاکید بر آموزه‌های رضوی» اظهار کرد: نقطه شروع و قابل تامل در اخلاق کاربردی، چالش‌های عملی و عمل است و باید بیشتر در اخلاق کاربردی تأمل کرد.

او با بیان این‌که در حال حاضر نهادها و سازمان‌های گوناگون، چالش‌های گوناگونی پیدا کرده‌اند، بیان کرد: بحث اخلاق کاربردی تنها مسائل شخصی اخلاق نیست، بلکه رویه‌های اجتماعی خود نکته مهمی در اخلاق کاربردی است. در سازمان‌های گوناگون در رابطه با اخلاق کاربردی کار نشده و موضوع آن چالش‌های عملی است که می‌تواند در حرفه و یا زندگی شخصی افراد باشد.

معاون فرهنگی وزارت ارشاد ادامه داد: اخلاق کاربردی با اخلاق حرفه‌ای برابر نیست، بلکه فراتر از آن است و در خانواده و محیط زیست و… نیز ورود می‌کند. البته با اخلاق حرفه‌ای تداخل دارد. چالش‌های محیط زیست عمدتا در حوزه اخلاق است و اخلاق کاربردی را محدود به حرفه‌ها نکنیم.

جوادی گفت: در جهان اسلام آداب گوناگونی را داشته‌ایم، اما اکنون بسیاری از مسائل نوظهور هستند و در دنیای جدید شاخه‌های مختلفی از اخلاق کاربردی یافت شده است. درونگرایی و برونگرایی نیز موضوع جدی قابل تأمل دیگری است.

او با اشاره به این‌که در غرب، انگیزش، احکام اخلاقی را می‌سازد که از باورها و حکم اخلاقی نشأت می‌گیرد، اظهار کرد: منشأ جریان اصلی تفکر غربی مسائلی همچون عاطفه و همدلی است در حالی که در جهان اسلام این مسئله را قبول نداریم. متن چه در جریان‌های افراطی استفاده از آن در جهان اسلام و چه در نگاهی تلفیقی به متن‌های دینی، برای ما اهمیت فراوانی دارد. این نگاهی است که بسیاری از متفکران شیعی و یا اهل سنت دارند.

این استاد فلسفه اخلاق دانشگاه قم افزود: از نظر تفکرات شیعی، متن مهم است، زیرا آن را قول و حکایتی درست می‌دانند، اما در کنار آن می‌توان به عقل، شهود، وجدان و بسیاری مسائل دیگر توجه کرد. اگر این نکته را برای آینده کشور نادیده بگیریم، کار تأمل سخت خواهد شد. متن می‌تواند واقعیت‌ها را بیان کند، اما در اخلاق کاربردی لازم است بر آن فکر کنیم. باید سرچشمه اصیل وحی را راهنمای خود در مسیر قرار دهیم. البته باید نوع نگاه و نوع تفکر نیز تغییر کند.

جوادی تصریح کرد: همه می‌دانیم امروزه جامعه گرفتار آسیب‌های اخلاقی و اجتماعی بسیاری از جمله طلاق و فساد سیستم‌های اداری شده و موارد پیچیده‌تری در حال رخ دادن است. در آینده نسلی عظیم از افراد مسن خواهیم داشت. بحث محیط زیست از بحران گذشته است و تکنیکی حل نمی‌شود.

او ادامه داد: آمار فرار دختران نگران‌کننده است، در حالی که اگر خانواده‌ها تعامل ابتدایی را به درستی انجام می‌دادند، بخش عظیمی از این مشکلات به وجود نمی‌آمد. بحث اعتیاد نیز همین‌گونه است و کتابی با نام «اخلاق اعتیاد» منتشر نشده است. این مسائل ضرورت پرداختن به اخلاق کاربردی را افزایش می‌دهد.

معاون فرهنگی وزارت ارشاد اسلامی گفت: اکنون راه مبهم است و این ابهام کار را سخت کرده است. مانند موسیقی که نمی‌دانیم چگونه باید با آن ارتباط برقرار کنیم.

او همچنین با اشاره به خوب نبودن حال فرهنگ متذکر شد: حضور مستقیم نهاد حاکمیتی در حوزه اخلاق کافی نیست، بلکه خود دانشجویان و مردم باید در این مسئله ورود کنند. باید افراد دارای ایده و و دارای خلاقیت و ابداعات فرهنگی حمایت شوند.

محسن جوادی با بیان این‌که جامعه دغدغه اخلاق دارد، اما سختی‌های کار مانع انجام برخی کارها می‌شود، اظهار کرد: آمار خودسوزی در ایلام بیش از دیگر استان‌ها است و بهترین راهکار این است که خود مردم و دانشجویان برای بهبود شرایط قدم بردارند. همچنین سرانه کتاب‌خوانی در کشور قابل بیان نیست و تیراژ کتاب‌ها به حدود ۲۰۰ تا رسیده است. وضعیت کتاب‌خوانی در کشور بسیار بد است.

او افزود: هرگز نمی‌گوییم مسئولان کار نمی‌کنند که نتیجه مطلوبی حاصل نمی‌شود، بلکه کار می‌کنند، اما بحث‌های اخلاقی به مسائل گوناگون گره خورده است. این موضوع دغدغه بسیاری از مسئولان کشور است، اما پیچیدگی فراوانی در حوزه اخلاق به وجود آمده است. نکته اصلی این است که نه ما و نه حاکمیت راجع به اخلاق فکر و تأمل نمی‌کنیم. نمی‌خواهیم تمامی مسائل را به سرعت حل کنیم اما امید است تنها یک گام به جلو برداریم.