ضرورت فرهنگ سازی برای مشارکت بیشتر بانوان در اهدای خون

سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: امروزه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سازمان انتقال خون در حوزه اهداکنندگان خون، کاهش مشارکت بانوان در این امر خداپسندانه است.

به گزارش وبدا به نقل از ایران پزشک ، دکتر بشیر حاجی بیگی با بیان این‌که بسیاری از کشورهای پیش‌رفته جهان در حوزه طب انتقال خون نگاه ویژه‌ای به اهدای خون بانوان دارند، گفت: به عنوان مثال در فرانسه آمار اهدای خون بانوان هماند اهدای خون آقایان ۵۰ درصد است. این در حالی است که در سال ۱۳۹۴ در ایران از ۲۰۸۳۹۱۴ واحد خون اهدایی، تنها ۹۱۳۱۹ واحد سهم بانوان بود که نشان می‌دهد تنها ۴.۳۸ درصد از سهم اهدای خون در کشور مربوط به بانوان است.

وی افزود: در حال حاضر در ایران در تمامی استان‌های کشور، سهم اهدای خون بانوان زیر ۱۰ درصد است. استان لرستان با ۹.۳۶، ایلام با ۷.۸۳ و مرکزی با ۷.۵۸ سه استان برتر در اهدای خون در کشور در سال ۱۳۹۴ بودند که در این آمار در ده ماهه سال ۱۳۹۵ بانوان استان سیستان و بلوچستان از استان ایلام پیش افتادند.

دکتر حاجی بیگی ادامه داد: هر چند آقایان ۴ بار و خانم‌ها به خاطر مسائل فیزیولوژیک ۳ بار در سال می‌توانند اهدای خون داشته باشند و با وجود این‌که نیمی از جمعیت کشور را خانم‌ها تشکیل می‌دهند، با این حال جمعیت خانم‌ها درصد کمی از اهداکنندگان خون در کل کشور را به خود اختصاص می‌دهد. این در حالی است که احتمال می‌رود جمعیت بانوان از لحاظ داشتن رفتارهای پرخطر در زمینه عفونت‌های قابل انتقال از راه انتقال خون (مانند سابقه اعتیاد تزریقی و تماس جنسی نامطمئن) در مقایسه با جمعیت مردان، جامعه سالم‌تری را تشکیل می‌دهند.

سخنگوی سازمان انتقال خون بیان کرد: مطالعات گسترده در ایران و سایر کشورهای جهان نشان می‌دهد به دلیل گرایش کمتر بانوان به رفتارهای پرخطر و توجه بیشتر به داشتن زندگی سالم، خون اهدایی توسط بانوان از سالم‌ترین منابع خونی است. همچنین بانوان به عنوان رکن اصلی خانواده می‌توانند با مشارکت در اهدای خون، علاوه بر ترویج نوع دوستی و رفتارهای انسان دوستانه، در آموزش فرزندان و شرکت در عرصه فعالیت‌های خداپسندانه گام مهمی در افزایش مشارکت خانواده در اهدای خون داشته باشند.

دکتر حاجی بیگی بیان کرد: بر اساس آمار، اهدای خون بانوان در کشور ما در سال ۱۳۸۲ از ۱۲.۷۵ به ۴.۳۸ در سال ۱۳۹۴ رسید که کاهش چشم‌گیری را طی ۱۲ سال نشان می‌دهد. همچنین نزدیک به ۲۰ میلیون نفر از بانوان واجد شرایط اهدای خون هستند، ولی آمارها نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۴ تنها ۹۱۳۱۹ نفر از اهداکنندگان خون را در کشور بانوان تشکیل دادند.

وی با بیان این‌که یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش مشارکت بانوان در اهدای خون در ایران، ترس از کم خونی، ترس از سوزن کیسه‌های اهدای خون، ترس از ابتلا به بیماری‌های عفونی مثل ایدز و هپاتیت و ضعف قوای جسمی است، ادامه داد: همچنین ممانعت شوهران از اهدای خون همسران خود، داشتن ذهنیت منفی نسبت به اهدای خون در زنان، عدم دسترسی آسان به مراکز اهدای خون از دیگر عوامل مهم کاهش مشارکت اهدای خون در بانوان است. به نظر می‌رسد دانستن برخی نکات می‌تواند سبب کاهش دغدغه‌های بانوان و اطمینان از این شود که اهدای خون مشکلی را برای آن‌ها ایجاد نمی‌کند.

مدیرکل روابط عمومی سازمان انتقال خون گفت: در حال حاضر انجام تست هموگلوبین جهت بررسی کم خونی و غلظت خون در اهداکنندگان پیش از اهدای خون و در اختیار قرار دادن مکمل‌های حاوی آهن برای اصلاح کم خونی به صورت رایگان به مراجعین جهت اهدای خون در تمام مراکز انتقال خون انجام می‌شود.

دکتر حاجی بیگی اظهار کرد: هر واحد خون اهدایی حدود ۴۵۰ میلی لیتر و معادل فقط ۱۰ درصد حجم کل خون بدن است. پلاسما و گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها ظرف مدت چند روز به طور طبیعی توسط سیستم خون ساز بدن جایگزین می‌شوند و بدن با افزایش جذب آهن از دستگاه گوارش، آهن از دست رفته را به مرور و طی حدود یک ماه جایگزین خواهد کرد. بنابراین گلبول‌های قرمز خون حداکثر در ۳ تا ۴ هفته توسط بدن بازسازی می‌شوند.

وی در پایان با بیان این‌که برای اطمینان از حفظ سلامت داوطلبان، فاصله مجاز بین دفعات اهدای خون حداقل ۸ هفته در نظر گرفته شده، گفت: نکته دیگری که دانستن آن می‌تواند انگیزه اهدای خون را در بانوان تقویت کند این است که در حال حاضر در دنیا بانوان در بسیاری از موارد از مصرف کنندگان خون و فرآورده‌های آن در مراکز درمانی و بیمارستانی هستند و نیمی از نیازمندان به تزریق خون را تشکیل می‌دهند. هر ساله در جهان شمار زیادی از بانوان طی دوران حاملگی یا در زمان زایمان جان خود را از دست می‌دهند که مهم‌ترین علت مرگ این زنان خون‌ریزی است.۳۰۲/۲۲۶