دکتر کیومرث یزدان پناه: محیط آلوده، ابزار آلوده، کارمند بی دفاع

برغم تلاش ستودنی وزارت بهداشت در مبارزه با ویروس کرونا، ترس ایجاد شده از این اژدهای هفت سر چینی تمام ایران را درنوردیده و اقدامات گسترده رسانه ای نتوانسته در کاهش مقطعی آثار منفی آن اثر چندانی داشته باشد.

اما آنچه اسباب نگرانی مضاعف جامعه است، عدم آموزش کافی در اقدامات پیشگیرانه و راه های مراقبت فردی در بیرون از منزل بویژه در مناطق پر جمعیت و پر تردد شهری و اماکن عمومی است.
در این میان برخی اماکن به مانند شعب بانکی به دلیل تعدد و تراکم مراجعات و جابجایی مکرر شیئی بنام اسکناس و اسناد براتی و کاغذی در معرض سریع انتقال ویروس قرار دارند.
زیرا در کشورهای درگیر با این ویروس بویژه چین و کره جنوبی ثابت شد که اسکناس‌ها در کنار ساختمان های عمومی، آسانسورها و وسایل نقلیه جزو اصلی‌ترین راه های انتقال ویروس کرونا هستند و به دلیل گستردگی تماس مردم با آن‌ها، باید پاکیزه بمانند و کارکنان بی دفاع به پیشرفته ترین ابزار بهداشتی در محیط کاری خود مجهز شوند.
از سویی دیگر حجم اسکناس های کهنه و از رمق افتاده در بازار مراوادات پولی و چرخه نظام بانکی به حدی زیاد است که خطر انتقال بیماری را به کارکنان شعب بانکی چندبرابر می کند.

این پدیده فراگیر در چرخه مبادلات بانکی نیاز به دستورالعمل جدید و جسورانه  بانک مرکزی ایران دارد تا در این مقطع حساس همه بانک‌ها بتوانند موضوع را مدیریت نموده و انتقال ویروس کرونا از این طریق را به حداقل ممکن برسانند.
نکته مهم دیگر این است که هر چه سریعتر شبکه بانکی کشور مجهز به مکانیزم پالایش اسکناس شده و  باید پیش از تحویل  وجه نقد به مشتریان آن‌ها را ضد عفونی کرده و دست کم یک هفته قبل از تحویل به مشتریان خود با استفاده از حرارت و اشعه ماورا بنفش، ویروس‌های آن را از بین ببرند. همچنین اسکناس‌های بسیار آلوده باید سوزانده و نابود شوند. کاری که کشورهای درگیر ویروس کرونا در شرق آسیا به سرعت آن را انجام داده اند.
یکی دیگر از راهکارهای فوری، کاهش ساعات کار شعب بانکی در شهرها و استان های درگیر و سوق دادن مردم به عملیات بانکداری الکترونیکی و غیر حضوری می باشد که در این زمینه باید تمهیدات فوری بیاندیشند.
و اما موثرترین اقدام در آستانه سال نو این است که بانک مرکزی ایران به منظور کاستن از سرعت تکثیر ویروس کرونا از طریق شبکه بانکی باید چاپ اسکناس های جدید را در دستور کار قرار داده و حجم گردش اسکناس های مندرس و کهنه را به مرز صفر برساند، مشابه اقدام بانک مرکزی چین و کره جنوبی  و ژاپن که از مردم کشور خود خواسته اند تا حد امکان از ابزارهای پرداخت الکترونیکی استفاده کنند و فعلا وجه نقد را در راستای عمل به تعهدات نظام مالی و بانکی برای مهار بیماری ویروسی جدید کنار بگذارند.
آنچه مسلم است اینکه اکنون در ۳۹ کشور از هر پنج قاره جهان ابتلا به ویروس کرونا بطور قطعی مشاهده شده است. بیش از ۹۰ هزار نفر به این ویروس مبتلا و بیش از ۳۰۰۰ نفر نیز جان خود را از دست داده‌اند. که متاسفانه سرعت انتشار آن در ایران بسیار بالا بوده است.
لذا در این شرایط اتخاذ تمهیدات لازم در مراکزی که بنابر وظایف ذاتی خود مجبور به ارائه خدمات عمومی فاقد کنترل های بهداشتی هستند، امری بسیار ضروری می نماید. زیرا از این نکته اساسی نباید غافل بود که سلامت کارکنان بانک ها در حوزه صف همواره در معرض مخاطرات جدی در ابعاد و زمینه های مختلف قرار دارد. موضوعی که بنا بر دلایل متعدد سیاسی و فرهنگی و از همه مهمتر ذهنیت های غلط، هرگز به اهمیت آن توجه اساسی نشده است. در حالی که این قشر زحمت کش همواره در خط مقدم خدمات حیاتی به جامعه قرار داشته و دارند. بویژه در مواقع خاص و اضطراری همچون سیل و زلزله و شرایط بحرانی همانند نهادهای خدمات رسان عمومی همچون آتش نشانان، پرستاران و پزشکان، نیروهای امداد و نجات و…. هرگز پا پس نمی کشند و عهده دار ماموریت های سخت می باشند.
لذا واجب است در شرایط بحرانی فعلی این قشر زحمت کش و بی دفاع را صادقانه یاری کنیم.