افزایش عوارض آزادراهی بدون خدمات جانبی/تهران–پردیس؛ ۳۰۰۰ تومان

وزارت راه و شهرسازی در شرایطی افزایش اقبال مردم به زندگی در شهرهای حومه‌ای را یکی از اصلی‌ترین اهداف و ایده‌آل‌های خود معرفی کرده و در تلاش است تا شرایط را برای این مهم فراهم کند که به نظر می‌رسد برخی از سیاست‌ها نه تنها کمی به این برنامه‌ریزی نمی‌کند که حتی شرایط را برای آینده سخت‌تر نیز خواهد کرد.

افزایش قابل توجه تراکم جمعیتی در شهرهای بزرگی مانند تهران و کاهش ظرفیت جدید برای ساخت‌وساز و مهاجرپذیری باعث شده عباس آخوندی – وزیر راه و شهرسازی – بارها اعلام کند که برای خروج از شرایط فعلی در کلانشهرهای ایران باید به تجارب کشورهای توسعه یافته فکر کرد.

در چارچوب این ساختار تجربی بسیاری از کشورها این‌طور برنامه‌ریزی کرده‌اند که کلانشهرها به عنوان محل اصلی برای فعالیت‌های اقتصادی تعریف شوند، سپس افراد برای زندگی در محیطی با تراکم جمعیتی پایین‌تر و شرایط اقتصادی ارزان‌تر به نقاط حومه‌ای رفته و منازل مسکونی خود را در آنجا تعریف کنند.

لازمه‌ اصلی اجرای این تفکر تعریف شیوه‌های حمل‌ونقل ارزان میان مرکز و حومه است، موضوعی که در ایران نیز تلاش شده با طرح قطارهای حومه‌ای بار دیگر مورد این ارزیابی قرار گیرد تا با راه‌اندازی این خطوط از یک‌سو امکان حمل‌ونقل ارزان به وجود بیاید و از سوی دیگر سرعت رفت‌وآمدها نیز بالا رود.

در شرایطی که انتظار می‌رود شهرهایی مانند پرند یا هشتگرد در فاصله زمانی کوتاهی به این خطوط حومه‌ای وصل شده و شرایط‌شان برای زندگی بهبود یابد، شهر پردیس که در شمال شرق کشور قرار گرفته اوضاع متفاوتی دارد.

نبود خطوط ریلی در نزدیکی این شهر و البته دشواری طراحی مسیرها به دلیل کوهستانی بودن منطقه باعث شده باعث شده پردیس در کوتاه‌مدت تنها به اتصال جاده‌ای با تهران دلخوش کند. موضوعی که به نظر می‌رسد با ابلاغیه‌ای جدید سازمان راهداری شرایط آن دشوارتر خواهد شد.

آزادراه تهران – پردیس که از ابتدای افتتاح به دلیل برخی مشکلات ایمنی با حاشیه‌هایی همراه بود در سال‌های گذشته نیز به عنوان یکی از گران‌ترین آزادراه‌های منطقه قلمداد شده و در حالی که در بسیاری از پروژه‌ها انتظار این است که با گذشت زمان افتتاح یا نرخ عوارض برداشته شده و یا محدود شود، همچنان در مسیر افزایش عوارض قدم بر می‌دارد، به‌طوری که تنها در طول ماه‌های گذشته و پس از آنکه نرخ عوارض برای خودروهای سواری از ۲۵۰۰ به ۳۰۰۰ تومان افزایش یافت، حالا نیز سازمان راهداری اعلام کرده نرخ جدید در این آزادراه ۳۵۰۰ تومان در نظر گرفته می‌شود.

این در حالی است که هنوز بسیاری از راننده‌هایی که به‌طور دائمی در این آزادراه‌ها حرکت می‌کنند از نبود امکانات جانبی و حتی تجهیزات نوررسانی به جاده انتقاد دارند و معتقدند در طول این سال‌ها و با وجود دریافت عوارض بالا بسیاری از شرایط لازم هنوز تعریف نشده است.

با وجود آنکه به نظر می‌رسد این افزایش نرخ عوارض نیز برای آخرین‌بار نخواهد بود و احتمال آن وجود دارد که در زمانی کوتاه بار دیگر افزایش نرخ عوارض در آزادراه تهران – پردیس مشاهده شود، باید دید آیا این سیاست می‌تواند در راستای اهداف کلی و کلان وزارت راه و شهرسازی که بر بهبود نسبی شرایط زندگی در حومه استوار شده تاثیر منفی بگذارد یا با دستوری جدید این روند تغییر خواهد کرد. با وجود تمام این اما و اگرها آنچه بدون تردید وجود دارد آن است که ساکنان شهر پردیس تنها برای یک بار رفت‌وآمد به تهران جدای از تمام هزینه‌ها باید ۷۰۰۰ تومان بهای عوارض جاده‌ای را پرداخت کنند که هنوز برخی از امکانات ابتدایی آزادراه را ندارد.